Environment & Sustainability
Een milieuaspectenregister is een hulpmiddel voor een bedrijf of organisatie om milieueffecten te verminderen of te voorkomen. Het milieuaspectenregister wordt ook wel gezien als een milieurisico-inventarisatie.
In het milieuaspectenregister staat een combinatie van milieuaspecten, milieueffecten en beheersmaatregelen. Door dit te inventariseren kan de organisatie prioriteiten stellen en de juiste acties te ondernemen. Hierbij wordt rekening gehouden met de wettelijke eisen. Samen met de milieuaspectenanalyse vormt het register de basis voor een milieumanagementsysteem volgens de norm ISO 14001. Het milieuaspectenregister is bedoeld voor het management van organisaties met een verhoogd milieurisico.
Milieuaspecten en milieueffecten
Het milieuaspect is onderdeel van de activiteiten, producten of diensten van een organisatie en kan of staat in wisselwerking met het milieu. In de ISO 14001 norm staat dit ook beschreven. Een milieueffect is een gunstige of ongunstige verandering in het milieu, die helemaal of voor een deel het gevolg is van een milieuaspect van de organisatie.
Bij het vaststellen van milieuaspecten van een organisatie, wordt een analyse gemaakt van welke aspecten onderdeel zijn van de activiteiten en producten of diensten. Hierbij wordt gewerkt vanuit een milieuthema. Voorbeelden van een thema zijn: lucht, geluid, afval, water, bodem en ruimte.
Een andere mogelijkheid is het werken vanuit processen.
Milieuaspectenanalyse
Om een milieuaspectenregister op te stellen, moet eerst een milieuaspectenanalyse gemaakt worden. Hierbij wordt geanalyseerd welke milieuaspecten in de organisatie voorkomen en welke effecten dit heeft. In het register worden verschillende stappen opgenomen:
- De eerste stap is het in kaart brengen van relevante wet- en regelgeving die van toepassing zijn binnen het bedrijf. Het ‘omgevingsloket’ is hierbij een handig hulpmiddel. Na het invullen van de vragenlijst komt er een overzicht van de relevante milieu wet- en regelgeving. Vervolgens wordt aangegeven hoe aan deze eisen wordt voldaan. De specifieke klanteisen moeten hierbij ook opgenomen worden.
- De volgende stap is het identificeren van processen of werken vanuit een milieuthema. Bij het werken vanuit processen wordt geïnventariseerd welke processen er zijn. Maar ook de ligging van gebouwen, inrichting en indirecte milieuaspecten komen aan bod. Bij het werken vanuit een milieuthema wordt per thema bepaald wat voor een invloed de organisatie daarop heeft.
- Hierna worden de milieuaspecten geïdentificeerd die de organisatie kan beheersen of beïnvloeden. Nadat de processen in kaart zijn gebracht, wordt voor elk proces een milieuaspect omschreven. Zoals welk effect het proces heeft op het milieu en wat een organisatie kan doen om dit proces te beheersen.
- Het bepalen van de milieuaspecten die belangrijke effecten hebben op het milieu is de volgende stap. Hierbij is het vaststellen van de belangrijkste milieuaspecten het uitgangspunt. Deze aspecten kunnen belangrijk zijn omdat zij een groot effect hebben op het milieu óf omdat het mogelijk is om het effect te voorkomen. Het kan ook zijn dat het aspect belangrijk is vanwege wet- en regelgeving. De organisatie bepaalt uiteindelijk of het milieuaspect significant is.
- Hierna is de compliance check aan de beurt. In deze stap wordt gecheckt of alle geïnventariseerde relevante wet- en regelgeving meegenomen worden in de processen en of het gewaarborgd is in het managementsysteem. Indien dit niet voldoende beschreven is, moet dit alsnog worden opgenomen in het milieuaspectenregister.
- De voorlaatste stap is de acties plannen. Als er uit de inventarisaties blijkt dat er onvoldoende beheersing is van de milieuaspecten en er onvoldoende wordt voldaan aan de compliance verplichtingen, dan moet een actie gepland worden. Aan iedere actie wordt een actiehouder en termijn gekoppeld waarbinnen deze actie afgerond moet zijn. Het is aan te bevelen om hierin prioriteiten te stellen.
- De laatste stap is de doeltreffendheid van de acties evalueren. Hierbij worden doelstellingen geformuleerd en wordt gemeten of de doelen zijn behaald. Als dit niet het geval is, wordt bepaald wat de oorzaak is. Er zal dan een nieuwe planning met actieverantwoordelijken gemaakt moeten worden om alsnog de doelen te behalen.
Milieumanagementsysteem volgens de norm ISO 14001
De ISO 14001 is de internationale norm met eisen voor een milieumanagementsystemen. Met een milieumanagementsysteem, gebaseerd op de ISO 14001 milieunorm, wordt structureel aandacht besteed aan de milieuprestaties in de bedrijfsvoering. Hierbij staan twee belangrijke uitgangspunten centraal: het voldoen aan de wet- en regelgeving en het beheersen van milieurisico’s én het streven naar een continue verbetering van de milieuprestaties van de organisatie.
Wil je aan de slag met het behalen van het ISO 14001 certificaat? Kader begeleid je graag naar certificering. Neem contact op voor meer informatie.
